Datingfraude wordt steeds meer een hot topic. Volgens Nu.nl is het gemiddelde bedrag waarvoor mensen worden opgelicht sinds vorig jaar verdubbeld naar 17.000 euro per persoon. Dit komt als een verrassing, aangezien het aantal mensen wat op deze manier wordt opgelicht al jaren daalt.

Leestijd 5 minuten.

Boris (pseudoniem, zijn echte naam is bij de redactie bekend) doet zijn verhaal en Elisanne van der Tuuk, van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid, vertelt hoe je je kan wapenen tegen deze vorm van fraude.

Elisanne vertelt dat de situatie die het meest voorkomt als volgt gaat: “De oplichter wekt eerst veel vertrouwen, er is veel (online) contact. De fraudeur stuurt veel complimentjes en lieve woorden naar de ander. De slachtoffers worden hierdoor vaak volledig ingepalmd. Het maakt verder ook niet uit of je man of vrouw bent, het kan iedereen overkomen.” Ze vertelt verder dat er vervolgens een moment komt dat de oplichter geld nodig heeft. “Dat kunnen op het eerste gezicht onschuldige dingen zijn. Bijvoorbeeld dat ze wel naar je toe willen komen, maar dat hun pinpas kwijt is. Het begint vaak met kleine bedragen en vervolgens kan dit bedrag flink oplopen.”

Boris vertelt dat hij in 2015 Chantal uit Wassenaar leerde kennen. Het contact tussen de twee werd gelegd doordat ze beiden in een groepsapp werden gegooid. “Het klikte eigenlijk gelijk tussen ons en we zaten de hele tijd te praten. Ik heb het zelf niet op datingapps en daarom was ik best blij dat ik op deze manier een meisje leerde kennen. Een vriend van me was aan het daten met een vriendin van haar en daarom leek het ons leuk om op dubbeldate te gaan. We zouden met z’n allen naar de bioscoop in Den Haag gaan.” Boris vertelt verder dat zijn vriend relatieproblemen had en dat die relatie daardoor, vlak voor de date, op de klippen liep. “De date zou nog wel met ons tweeën doorgaan dacht ik, maar dat bleek nu met zijn drieën te zijn. Zolang die vriendin niet teveel tussen ons in zou komen, vond ik het verder niet erg. Uiteindelijk voelde het bijna alsof ik het derde wiel was geworden. Die avond betaalde ik alles, behalve voor die vriendin. Daar hield ik wel mijn poot stijf en zij mocht zelf betalen. Onnodig om te zeggen, maar deze date was een duur fiasco.”

“De volgende week werd ik door Chantal uitgenodigd om naar Wassenaar te komen. We deden een paar drankjes en gingen daarna wat eten, wel onder de voorwaarde dat zij het restaurant mocht kiezen en ik zou betalen. De rekening van 120 euro was niet het einde van de wereld, maar leuk is het zeker niet. Hierna kwam 5 december er weer aan, daarom gingen we samen naar de Passage (winkelcentrum in Den Haag). Hier kocht ik eerst een cadeautje voor haar en zij mocht weer uitkiezen waar we gingen eten.” Boris vertelt dat deze situatie zich zo een paar keer heeft herhaald.

Geschonden vertrouwen

Het aantal gevallen van datingfraude is ten opzichte van 2019 bijna gehalveerd. Vorig jaar werden er 412 gevallen van deze oplichting gemeld, terwijl dat aantal dit jaar op 212 zit. Elisanne vertelt dat deze cijfers positief zijn, maar dat elk geval ééntje te veel is. “Wat mensen soms vergeten, is dat bij datingfraude het slachtoffer niet alleen geld afhandig wordt gemaakt, maar ook het vertrouwen wordt geschaad. Dit zorgt ervoor dat mensen zich schamen. Mensen denken dan toch: waarom gebeurt mij dit nou? Naast het verlies in zelfvertrouwen verliezen slachtoffers vaak het vertrouwen in de medemens. Dit zijn helaas geen uitzonderlijke gevallen, want we komen ze vaker tegen.”

Datingfraude gebeurt niet van de ene op de andere dag en daarom kunnen de gemoeide bedragen flink oplopen. Het is vaak een langlopend traject. Elisanne vertelt dat er soms wel maanden (en in sommige gevallen zelfs jaren) contact tussen de oplichter en het slachtoffer kan zijn. “Je moet je voorstellen dat slachtoffers denken dat ze de ware liefde hebben gevonden. Dan gaan mensen soms heel ver in de praatjes van de oplichter mee.”

 Tweemaal bedonderd

“Achteraf lijkt het allemaal stom van me”, vervolgt Boris. Hij vertelt dat er toentertijd geen alarmbellen bij hem afgingen, omdat ze niet specifiek om geld vroeg. “Daarnaast voelde het alsof alles het waard was geweest, totdat ze me een keer zoende. Na het zoenen wilde ze helaas niks meer met me te maken hebben en dat dat zo plotseling gebeurde deed zeker wel pijn. Daarna wilde ik er eigenlijk alles aan doen om weer met haar in contact te komen. Ik heb talloze keren geprobeerd te bellen of appen, maar ik kreeg geen reactie. Uiteindelijk heeft ze één keer geantwoord en mij verteld dat ze niets meer met me te maken wilde hebben. Toen werd het ook wel duidelijk voor me dat het een verloren zaak was. De paar honderd euro (en de maand daarna waarin ik een emotioneel wrak was) nam ik maar voor lief. Nu kon ik tenminste weer door met mijn leven.”

Helaas hield het hier niet op voor Boris. Ruim een maand nadat hij geen contact meer met Chantal kon krijgen, raakte hij namelijk online aan de praat met een Aziatisch meisje. “Ook hier voelde ik een klik en daarom bleef ik met haar doorpraten. Ze zei op een gegeven moment dat ze me heel leuk vond en ik kon mijn geluk niet op. Zou die nare situatie met Chantal nu vergeten kunnen worden? Dacht ik bij mezelf. We spraken af op Utrecht Centraal en ik kwam daar ietsje te vroeg aan. Toen begon het wachten. In het begin had ik genoeg geduld, ik wist waarvoor ik het deed. Na uren in de kou gewacht te hebben, kwam het besef dat ik weer voor de gek was gehouden. Deze tweede ervaring was op zichzelf nog niet eens zo erg, maar dat hij zo kort na die andere ervaring kwam sloopte me. Dit gebeurde natuurlijk allemaal in 2015 en ik moet zeggen dat ik hierna niet eens meer een poging gedaan heb om te daten of vrouwen te ontmoeten. Na deze ervaringen kon ik gewoon geen vrouwen meer vertrouwen.”

Tips tegen oplichting

Elisanne vertelt dat je jezelf met een paar simpele tips in het achterhoofd veel ellende kan besparen. Om niet zelf het slachtoffer van datingfraude te worden, heeft het CCV drie tips:

1. Check de foto’s van diegene met wie je aan het daten bent, bijvoorbeeld via Google Image. Dan kun je zien of de foto’s eventueel van andere pagina’s gehaald zijn of van een willekeurig Facebook profiel.
2. Maak nooit geld over aan iemand die je nog nooit hebt ontmoet.
3. Liefde kan blind maken. Blijf met je familie en vrienden over je partner praten. Oplichters proberen vaak namelijk hun slachtoffers emotioneel te isoleren, zodat je makkelijker te beïnvloeden bent.

Waarom het gemiddelde bedrag waarvoor mensen opgelicht worden omhoog gaat blijft onduidelijk. Volgens Elisanne kan het zijn dat oplichters een langere adem hebben gekregen, maar er kunnen ook andere oorzaken zijn. “Ik kan het niet hard maken, maar ik denk dat corona er zeker mee te maken heeft. Mensen zitten toch langer (en vaker) thuis en zijn hierdoor wat kwetsbaarder. Ook is het heel goed mogelijk dat oplichters nu nieuwe smoesjes kunnen gebruiken. Bijvoorbeeld dat ze naar een land op vakantie gingen en daarna vanwege overheidsmaatregelen niet meer naar huis konden terugkeren.”

Wil je meer tips om datingfraude te voorkomen of wil je datingfraude melden? Klik dan hier.

Ben je zelf slachtoffer en heb je behoefte aan hulp? Klik dan hier.